โครงการหมู่บ้านหัตถกรรมไทยบางกอก

Abstract

ปัจจุบันกระแสการสืบสานและอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมไทยกำลังเพิ่มพูนอย่างมาก หลายหน่วยงานทั้งภาครัฐ และเอกชนต่างตระหนักและให้ความสำคัญ แต่ที่พยายามส่งเสริมกันนั้นเป็นลักษณะต่างคนต่างทำเป็นส่วนมาก วิทยานิพนธ์ โครงการหมู่บ้านหัตถกรรมไทยบางกอก มีเป้าหมายเพื่อสะท้อนภาพรวมของวัฒนธรรมไทยแฝงไว้ซึ่งภูมิปัญญาและวิถีชีวิตไทยโดยนำเสนออย่างเป็นองค์รวม คือบูรณาการทั้งแนวคิดพื้นฐาน ปรัชญาสู่ความเป็นรูปธรรม มีความเป็นไปได้ในแง่ของการจัดการ การบริหารให้เหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมเมืองโดยเฉพาะด้านการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่รัฐบาลกำลังผลักดันอยู่ การเก็บข้อมูลภาคสนามตั้งแต่ พ.ศ 2543 จำนวนกว่า 14 ชุมชน เช่น บ้านช่างหล่อ บ้านบาตร บ้านพานถม บ้านบุ ถนนตีทอง ทองคำเปลว บ้านไม้แกะสลัก บ้านช่างทอง บ้านดอกไม้ บ้านครัว ข้อมูลจากเอกสาร กอปรกับการทำกรณีศึกษาที่ศูนย์ศิลปะและการช่างไทย จ. นครปฐม และเมืองโบราณ จ. สมุทรปราการ ทำให้รวบรวมข้อมูลวิชาช่างได้กว่า 27 แขนง ซึ่งถือเป็นข้อมูลทางประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าในอนาคต เนื่องจากวิชาช่างและหลักฐานที่ได้มา บางแห่งแทบจะสูญหายไปหมดสิ้น ปรากฏไว้แต่เพียงชื่อสถานที่เท่านั้น ผลงานสุดท้าย คือการแปลงข้อมูลข้างต้นเป็นจินตภาพ หรือภาพสะท้อน Reflection จำลองวิถีชีวิตทั้งลักษณะการทำงานของช่าง เครื่องไม้เครื่องมือ การแต่งกาย การอยู่กิน ผนวกเข้ากับปรัชญาแนวคิด ที่สะสมแรงบันดาลใจ เช่น การสมมติเมืองจำลองในต่างประเทศการแสดงที่เปลี่ยนฉากได้ ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่เล่าเรื่องราวแห่งวิถีชีวิตไทย ซึ่งรวบรวมไว้มากมาย เป็นต้น ก่อเกิดเป็นนิมิต lmagination อันนำไปสู่แนวความคิดในการออกแบบ Conceptual Design และการออกแบบสถาปัตยกรรม Architectural Design เป็นลำดับ บทสรุปของงานออกแบบ คือความผสมผสานของงานสถาปัตยกรรมไทย หลายระดับ ชนชั้นในอดีต อาทิ บ้านเรือนของชาวบ้าน เรือนแพ ร้านค้า สถาปัตยกรรมเกี่ยวกับวัด พระมหากษัตริย์ ตลอดจนสถาปัตยกรรมร่วมสมัยละองค์ประกอบย่อยๆ ได้แก่ สะพานข้ามคลอง ศาลาท่าน้ำ เรือแจว เรือสำปั้น ทั้งหมดถูกจัดวางเพื่อถ่ายทอดบรรยากาศแห่งวิถีชีวิต ภูมิปัญญาของวัฒนธรรมไทย โดยอาศัยหมู่บ้านช่างเป็นแกนกลาง ฉะนั้นโครงการนี้จึงเปรียบเทียบเสมือนการแสดงละคร โดยจำลองสถาปัตยกรรมเป็นฉากสถาปัตยกรรมเป็นฉาก และช่างเป็นตัวละคร และให้นิยามว่า มหรสพทางวัฒนธรรมไทยเชิงสถาปัตยกรรม ขับขานอดีตแห่งวิถีไทยและศิลปหัตถกรรมไทย (Dramatic Thai Architecture)

In present day, the trend of restoration and conservative Thai culture is one of the main steam that has been growing up very faster It has been received supports from many government and business organizations, however, those supports do not possibly cooperates. This thesis, “BANGKOK” Thai-HANDDIRAFT center” aims to reflect the whole views of Thai culture that include with Thai wisdom and ways of life. It is presented by the integration of basic idea: philosophy concept to realism There is a possibility in management the administration is suitable for economic and social condition of Thai urban especially in Thai Cultural tourism which is being pushed up by Thai government The collected field data had started in the year of 2000 in more than 14 communities such as Ban Chang Lor (Founders), Ban Bart (Hammered alms bowls) Ban Phanthom (Nielloware) Ban Bu (Stone-Polished Bronze wares) Tee Thong Steet (Gold Foil) Wood Carving of Bamrungmeung, Gold Treasures of Chakrabhongse, Ban Dokmai (Fireworks) Ban Khrua (Woven Textiles) etc.,included with the documentation the case study of Thai Arts and Craffs Centre, , Nakhon Pathom and the Ancien City, Samut Prakan. This can collect more than 27 fields of craft man skill data, which will be valuable in the future This is beacause theare are some collected craft man fields and evidances which are left only the names of their places. The final process of this thesis was to modify the above information into imagination, and reflection of the way of life of the craft man, his tools, dress and consumes etc. additional with philosophy idea that accumulates from inspiration such as “Model city” in foreign countries, “Changing Stage drama” “Mural Painting” that narrates Thai way of life etc. Imagination is risen and it brings to the conceptual design and architectural design. The conclusion of design work is the collage of Thai architecture in varied classes (In the past) such as traditional Thai housed, raft houses, shop houses, Arechitecture for temples and royal along to contemporary architecture and small composition such as wooden bridges, canal side-sala paddle boats, boats houses, etc. All were arranged in order to see the atmosphere of ways of life and the intellect of Thai culture, by having the craft man village as the core center therefore this project is like an dramatic play in which there are the reproduced architecture as a scene and the craft man as a character Finally it is defined as “An Amusement in Thai Culture by Architecture, singing the past of Thai ways of life and handicraft “and it is called “Dramiatic Thai architecture”