อาคารสูงยุคแรกในสยาม ทศวรรษ 2390-2470

Abstract

วิทยานิพนธ์ชิ้นนี้ศึกษาการเกิดขึ้นของอาคารสูงที่สร้างขึ้นในรูปแบบของสถาปัตยกรรมตะวันตกในสยามระหว่าง ทศวรรษ 2390 ถึง 2470 ซึ่งนับเป็นช่วงเวลาแห่งการแสวงหาความ “ศิวิไลซ์” ที่ชนชั้นนำสยามเริ่มเปิดรับกิจกรรมของชาวตะวันตกมาปรับใช้ในราชสำนักสยาม โดยถือเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างอัตลักษณ์ใหม่ของพวกเรา เช่น การนับเวลาแบบตะวันตก กิจกรรมทางดาราศาสตร์ และการแสวงหาความบันเทิงยามว่าง วิทยานิพนธ์ประกอบด้วย 3 บทหลักที่มุ่งศึกษาอาคารสูงประเภท หอนาฬิกา หอดูดาว และอาคารพาณิชยกรรม ที่สร้างขึ้นเพื่อรองรับกิจกรรมแบบตะวันตกดังกล่าว วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้คือการแสดงให้เห็นว่าอาคารประเภทใหม่ๆ ดังกล่าวนี้ได้สร้างอัตลักษณ์ใหม่ให้แก่ชนชั้นนำสยามอย่างไร ตลอดจนแสดงให้เห็นว่าอาคารที่ดูเป็นสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกเหล่านี้ได้สร้างความหมายแบบ “ท้องถิ่น” ขึ้นมาอย่างไร การศึกษาใช้หลักฐานจากหอจดหมายเหตุ เช่น เอกสารราชการ บันทึกเหตุการณ์ และหนังสือพิมพ์ ตลอดจนการสำรวจอาคารเหล่านั้นด้วยตนเอง ผลจากการศึกษานี้จะช่วยสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกในประเทศไทยให้ดีขึ้น

The thesis is a study of early tall buildings in Siam, examining an emergence of tall, western – style buildings in Siam 1840s and 1920s, when Siamese ruling class and aristocratic seek for “Civilization”, by adopting western activities related to Time, astronomy and leisure. Dealing with each of these particular subjects, the three main chapters are of Clock, Astronomical and Commercial Towers built during this period. The aim is to show how Siamese leaders used these new types of building to establish their new identity, as well as the ways in which such seemingly western – style buildings were given “local” meaning. The research draws upon archival sources such as documentary evidence from governmental papers, anecdotes, newspaper, and upon first – hand analysis of the buildings. The finding will contribute to a better understanding about western – style architecture in Siam.