สถาปัตยกรรมของโยอาคิม กราซีในสยาม

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีเป้าหมายในการศึกษาสถาปัตยกรรมที่ออกแบบโดยนายโยอาคิม กราซี (Joachim Grassi) ในประเด็นของด้านรูปแบบอาคารที่สะท้อนถึงวิถีชีวิตแบบใหม่ในสยาม โดยได้เลือกกรณีศึกษาเป็นสองประเภทคืออาคาร พักอาศัย กับอาคารสาธารณะ จากการศึกษาวิจัยได้พบลักษณะสำคัญดังต่อไปนี้ ประการแรก ผลงานสถาปัตยกรรมของนายโยอาคิม กราซีเป็นมีลักษณะเฉพาะอยู่สองประการ คือแบบที่เป็นตะวันตกแท้ กับแบบตะวันตกที่ยังคงแสดงถึงโลกทัศน์ของชาวสยาม ประการที่สอง แนวความคิดในการออกแบบอาคารแบบตะวันตกมาจากรสนิยมของลูกค้า ส่วนวิธีการก่อสร้างการออกแบบจัดพื้นที่ภายในอาคารและความถูกต้องของไวยากรณ์ทางสถาปัตยกรรมมาจากทฤษฎีสถาปัตยกรรมคลาสสิคและการออกแบบตามแนวทางสถาปัตยกรรมโรแมนติคของคริสตศตวรรษที่ 18 และ 19 ประการที่สาม สถาปัตยกรรมที่ออกแบบโดยนายโยอาคิม กราซี มีความสัมพันธ์กับสภาพสังคม เศรษฐกิจการเมืองของสยามในช่วงสมัยรัชกาลที่ 5 ประการที่สี่ พัฒนาการทางสถาปัตยกรรมของนายโยอาคิม กราซีในช่วงเวลา 23 ปีนั้น ยังคงเน้นสถาปัตยกรรมแบบคลาสสิคซึ่งมีความเปลี่ยนแปลงทางศิลปะไม่มาก แต่สภาพภูมิอากาศร้อนชื้นแบบสยามทำให้ต้องมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบหลังคาจากหลังคาตัดเป็นหลังคาจั่วและปั้นหยา และเกิดการออกแบบให้มีเฉลียงรอบอาคารเพื่อการถ่ายเทอากาศ ที่ดี สำหรับบ้านพักอาศัยในแผนผังมักจัดจังหวะห้องให้มีห้องโถงเป็นประธานและมีห้องบริวารรายล้อม หรืออยู่ถัดไปตามลำดับศักดิ์การเข้าถึง และมีห้องนอนอยู่ในบริเวณชั้นในของบ้าน หากเป็นอาคารสาธารณะมักใช้แผนผังที่สมมาตร มักเน้นอาคารให้เด่นด้วยมุขด้านหน้าที่เป็นหลังคาจั่วแบบวิหารกรีก มีการจัดจังหวะห้องแบบต่อเนื่อง โดยแบ่งเป็นปีกซ้ายปีกขวา ตามประโยชน์ใช้สอย สถาปัตยกรรมของโยอาคิม กราซี จึงเป็นผลงานที่ไม่เพียงแต่มีคุณค่าทั้งประโยชน์ใช้สอยและสุนทรียภาพแม้จะถูกปรับเปลี่ยนจากสถาปัตยกรรมต้นแบบในยุโรปเพื่อให้เหมาะกับเงื่อนไขของสยาม แต่ก็ยังเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์สำคัญของยุคสมัยที่สยามเปลี่ยนโฉมหน้าของตนเองให้เป็นประเทศ “ศิวิไลซ์” ผ่านสถาปัตยกรรมแบบใหม่นี้

Main goals of this research is to study the works of Joachim Grassi which are reflected the age of a new culture in Siam. His buildings are selected as case studies which comprise of two types: 1. Residential buildings 2. Public buildings. The results of this research are as follows: 1. Architecture designed by Joachim Grassi can be divided into two types: Authentic western Style architecture and Siamese interpreted western style architecture. 2. Joachim Grassi designed Western-style building varied from one building to another. It is based on the tastes of customers. On the other hand, the methods of construction and the design of building 's plans and the accuracy of the grammar of architecture is based on Classical principles and Romanticism design of the 18th and the 19th century. 3. The architecture designed by Joachim Grassi shows the relationship with the local socio-economic condition as well as political situation of Siam during the reign of King Rama V. 4. The development of architectural design of Joachim Grassi within his 23 years in Siam was mainly focused on Classical and Romanticism architecture, this artistic taste had not been changed much. However, climatic condition in Siam led to a revision in roof form particularly from flat roof to a hipped and gablet roof. A surrounding veranda was added as well in order to provide a good ventilation for the buildings, In his building design for a residence, a principal hall at the front was generally provided and it was surrounded by smaller rooms of lesser importance which were situated on later access positions, The bedrooms were usually situated in the private and inner part of the house. In his design for public buildings a Classical and symmetrical plan was generally used. A Greek temple front’s portico was provided to enhance the facade. Rooms was arranged correspondingly to both wings of the E shaped plan as their functions might suggested. Architecture of Joachiทา Grassi hence is not only a significant work of function and aesthetic despite of modifying from its originals in Europe to fit Siam' s condition. It is also a important Iiving testimony of the age when Siam searched for “civilization” through this new style architecture.