การศึกษาผลงานการออกแบบสถาปัตยกรรมของหลวงวิศาลศิลปกรรม (เชื้อ ปัทมจินดา)

Abstract

การวิจัยนี้เป็นการศึกษาผลงานการออกแบบสถาปัตยกรรมของหลวงวิศาลศิลปกรรม ซึ่งอยู่ในช่วงรอยต่อของพัฒนาการทางประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม ณ ห้วงเวลาแห่งการเปลี่ยนผ่านจาก การปกครองของรัฐสยาม จากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาสู่รัฐไทยในระบอบประชาธิปไตย แต่เนื่องจากผลงานการออกแบบสถาปัตยกรรมของหลวงวิศาลศิลปกรรม มีความหลากหลายทางรูปแบบ คือ สถาปัตยกรรมตะวันตก สถาปัตยกรรมไทยประเพณี และสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์ จึงทำให้เกิดข้อสงสัยและถกเถียงถึงความเป็นผลงานของหลวงวิศาลศิลปกรรมจริงหรือไม่ โดยเฉพาะผลงานการออกแบบในช่วงระยะเวลาแรกในการออกแบบอาคารสาธารณะ เช่น ตึกวชิรมงกุฎ ของวชิราวุธวิทยาลัย หรือ ตึกวิทยาศาสตร์ ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นต้น จากข้อสงสัยดังกล่าวจึงนำมาซึ่งกระบวนการพิสูจน์ ตรวจสอบและค้นหาหลักฐาน เพื่อหาข้อยุติและคลายความสงสัย ซึ่งได้ประกอบไปด้วย หนึ่ง ค้นหาหลักฐานชั้นปฐมภูมิ ที่ระบุชื่อผู้ออกแบบและเกี่ยวเนื่อง สอง เปรียบเทียบรูปแบบลายเส้นในการออกแบบของหลวงวิศาลศิลปกรรมที่มีการระบุชื่อชัดเจนกับแบบลายเส้นของอาคารที่เป็นข้อสงสัย และ สาม เปรียบเทียบรูปแบบผลงานของหลวงวิศาลศิลปกรรม กับงานของสถาปนิกท่านอื่น ผลสรุปจากการศึกษา ทำให้ทราบแน่ชัดถึงความสามารถและบทบาทของหลวงวิศาลศิลปกรรมรวมถึงความสามารถที่แตกต่างกันของสถาปนิกร่วมยุคสมัย แต่ก็มิอาจปฏิเสธถึงการมีส่วนร่วม สัมพันธ์กับสถาปนิกท่านอื่น ในฐานะผู้ร่วมสร้างสรรค์ผลงานสถาปัตยกรรมไทยประยุกต์ ทั้งในด้านการจัดวางรูปผัง การปรับรูปทรง องค์ประกอบและการคำนวณโครงสร้าง สำหรับผลงานของหลวงวิศาลศิลปกรรม ช่วงระยะเวลาหลังเมื่ออกจากราชการ ในการออกแบบอาคารทางศาสนา เช่นพระอุโบสถ ได้เกิดรูปแบบทางสถาปัตยกรรมลักษณะเฉพาะตัวขึ้น ซึ่งได้รับอิทธิพลและพัฒนาต่อจากผลงานของ สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ และผลจากประสบการณ์ที่ได้ทำงานร่วมกับเอ็ดวาร์ด ฮีลี และพระสาโรชรัตนนิมมานก์

This research is a study of architectural work designed by Luang Visal Silpakam. It is a period of historical architectural development. It was at this time that Siam was changed from absolute monarchy to democracy under the name. The architectural designs of Luang Visal Silpakam had various styles : western, traditional Thai and applied Thai styles. There were some arguments about his architectural work among especially his first designs for public buildings such as Vajiramongkut Building of Vajiravudh College and Science Building of Chulalongkorn University etc. Based on the above arguments, the investigation was conducted as follow: 1) Finding out the primary sources that specified the name of designer or related persons. 2) Comparing with date, Luang Visal Silpakam’s drawings with the other specified buildings in doubt. 3) Comparing the work of Luang Visal Silpakam to others architects. The result of this study shows the outstanding roles and abilities of Luang Visal Silpakam which is different from contemporary architects. However, it is undeniable for all of them to take part in creating applied Thai architectural work such as planning, component improvement, and structural calculation. Furthermore, after his retirement, Luang Visal Silpakam designed the chapel (Ubosoth) with the unique architecture influenced by the works of Somdej Chaofa Komphraya Narissaranuvattiwong and working with Edward Healey and Phra Sarochrattananimmarn.