สถาปัตยกรรมเคลื่อนไหว: ปฏิสัมพันธ์ สถาปัตยกรรมและธรรมชาติ

Abstract

Kinetic Architecture เป็นแนวคิดที่เกี่ยวกับการออกแบบเพื่อตอบสนองปัจจัยที่ส่งผลต่อสถาปัตยกรรมที่มีการเปลี่ยนแปลงโดยตลอด เช่น ประโยชน์ใช้สอย, สภาพสังคม, ภูมิอากาศ, และธรรมชาติ ซึ่งอิทธิพลต่อการออกแบบเหล่านี้มักถูกพิจารณาในลักษณะที่ครอบคลุมในช่วงเวลานั้นๆ หากแต่ในความเป็นจริงแล้ว สิ่งเหล่านี้ย่อมมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ซึ่งอาจจะมีการเรียกร้องต่อสถาปัตยกรรมภายใต้กรอบเวลาที่แตกต่างกันไป อาจจะเป็นการเปลี่ยนแปลงทางกิจกรรมของมนุษย์ภายในหนึ่งวัน หรือ ความต้องการที่เปลี่ยนไปของผู้ใช้สอยอาคารจากช่วงวัยที่เพิ่มขึ้นในระยะเวลาหลายปี หรือข้อเรียกร้องของธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เช่นนั้นแล้วสถาปัตยกรรมจะทำงานและตอบสนองต่อปัจจัยที่เปลี่ยนแปลงเหล่านี้ได้อย่างไร ด้วยลักษณะของสภาพภูมิอากาศในประเทศไทยที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างพลวัตนั้นการออกแบบสถาปัตยกรรมที่ทำงานร่วมกับธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงจึงเป็นวัตถุประสงค์ในการศึกษานี้ ก่อให้เกิดรูปแบบสถาปัตยกรรมที่เคลื่อนไหวสอดคล้องตามสภาวะของธรรมชาติและได้ใช้ประโยชน์จากธรรมชาติอย่างที่ควรจะเป็น รวมทั้งการนำเอาพลังงานที่เกิดจากธรรมชาตินั้นเป็นแรงขับเคลื่อนสถาปัตยกรรมให้ขยับ-เคลื่อนไหวได้โดยไม่ต้องพึ่งพาแรงจากมนุษย์หรือพลังงานอื่นๆ สถาปัตยกรรมสามารถมีปฏิสัมพันธ์ต่อธรรมชาติอย่างสอดคล้องได้ในรูปแบบที่ต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับปรากฏการณ์ธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงนั้นๆ รวมทั้งมีเครื่องมือในการออกแบบที่เหมาะสมและสามารถใช้ประโยชน์จากแรงธรรมชาติต่างกันออกไป ซึ่งปรากฏการณ์ธรรมชาติในรูปแบบของน้ำฝน มีลักษณะที่เอื้อต่อการเคลื่อนไหวสถาปัตยกรรมในองค์ประกอบที่ใหญ่ หรือ กายภาพของสถาปัตยกรรมทั้งหมด ก่อให้เกิดปฏิสัมพันธ์ทางพื้นที่ รูปทรง สุนทรียภาพ และประโยชน์ช้สอย สอดคล้องต่อธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงไป